Politiek of religieus probleem?

De ogen van de wereld zijn vaak gericht op de staat Israël. Daar lopen de spanningen tussen Joden en Palestijnen soms hoog op. De steeds terugkomende vraag is: wie mag waar wonen? Sinds 1948 zijn er enkele ‘adempauzes’ geweest, maar de onrust houdt aan. Een politieke oplossing lijkt ver te zoeken. De internationale gemeenschap stuurt al decennia lang aan op een ‘twee-staten-oplossing’. De vraag is of die er ooit gaat komen.

Verkeerde voorlichting

Landkaartjes als deze zijn overal op internet te vinden. Ze lijken objectieve informatie te geven over het ‘landverlies’ aan Palestijnse kant. Maar wie de geschiedenis kent, weet wel beter!

In 1947 stond Palestina onder Brits bestuur. Het ‘Palestijnse land’ was dus geen eigendom van de Palestijnen (een naam die overigens pas sinds de jaren zestig in zwang is, omdat de Arabieren zich toen zo gingen noemen).

Er werd een verdelingsplan opgesteld dat uitging van twee staten. Dat plan werd door de Verenigde Naties aanvaard. Het heeft echter alleen op papier bestaan, omdat de Arabieren het verwierpen. Zij wilden het land niet met de Joden delen. Waar de Joden ‘land voor vrede’ voorstelden, startten de Arabieren een geweldsgolf die uit­mondde in het vertrek van de Britten en de Onafhankelijkheids­oorlog.

Na de stichting van de staat Israël in 1948 is er in de periode 1949-1967 ook geen sprake geweest van Palestijns land. Na de Onafhankelijkheidsoorlog bezette Egypte de Gazastrook en Jordanië delen van Judea en Samaria, de Westelijke Jordaanoever. Deze landen waren geen moment bereid om een onafhankelijke Palestijnse staat toe te laten in deze gebieden.

Loze kreet?

Na de oorlog van 1967 kreeg Israël de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever in handen. Sindsdien zijn het keer op keer de Palestijnen geweest die hun doelstelling – ‘Israël van de kaart vegen’ – met geweld willen realiseren. Toen Israël zich uit de Gazastrook terugtrok, veranderde dit gebied in een terroristische stadsstaat. Hamas zwaait er de scepter en de Palestijnse bevolking lijdt er zwaar onder.

Is er één Palestijnse partij die de staat Israël erkent? ‘Land voor vrede’ lijkt een loze kreet. Het voorbeeld van Gaza doet vermoeden dat Israëls terugtrekking uit de zogenaamde ‘bezette gebieden’ tot meer geweld zal leiden, niet minder. Zo blijft het bestaansrecht van Israël onder druk staan.

Religieus probleem

De internationale gemeenschap ziet de situatie in Israël als een politiek probleem en zoekt naar een politieke oplossing. In het Israëlisch-Palestijns conflict is een heel cluster van factoren verknoopt geraakt. Maar is het probleem ten diepste niet religieus? Ik bedoel dit: de overgrote meerderheid van de Palestijnse bevolking is moslim. Een van de kerngedachten van de islam is de eeuwige claim op gebieden die de islam ooit heeft veroverd. Radicale moslims claimen dus ook Spanje en de Balkan. Het ‘naakte bestaan’ van de staat Israël in het hart van het Midden-Oosten is voor veel moslims een extreme belediging van hun godsdienst. Dat is het probleem: Israël mag niet bestaan omdat het een niet-islamitisch land is. Vind daar maar eens een politieke oplossing voor.