Er is hoop, ook voor Israël

Gods weg met het Joodse volk is een ‘geheimenis’, ze is niet te vangen in theorieën. Daarom blijven verwachting en verwondering over.

Het werk van het Centrum voor Israëlstudies wordt getypeerd met drie kern­woorden: luisteren, dienen en getuigen. In een serie artikelen ben ik ingegaan op de historie, theorie en praktijk van het getuigen onder het Joodse volk. Dit artikel vormt de afsluiting. Het biedt een terugblik op de eerdere afleveringen en een reflectie.

Zoektocht

De artikelenserie ging over een moeilijk en existentieel onderwerp. Het is een weergave van mijn zoektocht naar Bijbelse en adequate manieren om te getuigen onder Joden. Tijdens deze zoektocht heb ik me laten gezeggen door de historie, de Bijbel en eigen ervaringen.

Ik besefte bij het schrijven steeds weer: ik ben niet aan het droogzwemmen. Alles wat ik opschrijf heeft impact op mijn leven in Jeruzalem. En belangrijker nog: het gaat indirect om zielen van medemensen.

Ik heb in de artikelen mijn kaarten op tafel gelegd. Het kan zijn dat sommige lezers wat teleurgesteld zijn. Teleurgesteld omdat ze mij theologisch te fundamentalistisch vinden. Zij kunnen zich bijvoorbeeld niet vinden in mijn afwijzing van de tweewegenleer. Anderen vinden mij misschien juist te voorzichtig. Zij vinden dat ik de missionaire registers te bescheiden opentrek.

Het eerste kritiekpunt appelleert aan mijn liefde voor het Joodse volk. Inderdaad, Israël is een bijzonder volk en wat zou ik graag zien dat hun soms voorbeeldige ijver hen rechtvaardigt voor God. De Bijbel leert echter dat alleen het offer van Christus genoegdoening verschaft.

Het tweede commentaar appelleert aan de impulsen van mijn zendingshart. Er zijn momenten dat ik het hier in Jeruzalem wel zou willen uitschreeuwen: ‘Zoek je heil toch bij Jezus en leef!’ Ik waak er echter voor om me te laten leiden door gevoelens en impulsen. Daarvoor is het onderwerp te kwetsbaar en te existentieel.

Succes

De serie liep uit op het beschrijven van enkele beproefde en verantwoorde manieren van getuigen onder het Joodse volk. Ik vroeg aandacht voor het belang van ‘getuigende presentie’ en het ‘getuigend gesprek’. Daarnaast pleitte ik voor het steunen van messiaanse Joden.

Hier en daar heb ik de concepten ‘getuigende presentie’ en ‘getuigend gesprek’ wat geconcretiseerd. Daardoor kon ik u ook iets meegeven van hoe we als gezin het kernwoord ‘getuigen’ namens u hier in Israël vormgeven.

Ook hiervoor geldt misschien dat u graag meer had gelezen. Niet zelden wordt mij gevraagd: ‘Hoeveel Joden zijn er al door uw werk tot geloof gekomen?’ Ik begrijp die vraag. Toch is die vraag volgens mij fundamenteel verkeerd. Wij wonen en werken in Jeruzalem omdat God dat van ons verlangt. Dat heeft met het tellen van bekeerlingen niets van doen.

Daarom sluit ik deze artikelenserie niet af met het opsommen van enkele succesverhalen. Dergelijke verhalen zijn misschien nuttig voor de fondsenwerving, maar daarmee houdt het ook ongeveer op. Voor een werker in Gods koninkrijk geldt namelijk altijd ‘succes gegarandeerd’, of we daar nu iets van zien of niet. Immers, God Zelf staat garant voor de missio Dei.

Het is een voorrecht om opgenomen te zijn in die missio Dei; u in Nederland, wij in Israël. Als gezin zijn we present in Jeruzalem. Daarbij heffen we onze blik telkens weer verwachtingsvol omhoog.

Geheimen

Ten slotte, tijdens mijn zoektocht naar Bijbelse en adequate manieren van getuigen onder Joden ben ik gestuit op ‘geheimenissen’ (vgl. Rom. 11:25), zaken die ik niet direct begrijp. Ook de weg die God gaat met het Joodse volk is niet in schema’s te vangen en in dogma’s voor te schrijven.

Zo vind ik het bijvoorbeeld een groot raadsel waarom het werk van de vele honderden zendelingen niet heeft geresulteerd in de bekering van een substantiële hoeveelheid Joden. Ook anno 2023 ontmoeten we in de messiaanse Joden slechts een ‘overblijfsel’ (vgl. Rom. 11:5).

Dit raadsel maakt mij ootmoedig. Ootmoedig omdat het mij leert dat we er als christenen met al onze evangelisatiewil en -ijver in Gods heilsplan blijkbaar niet altijd toe doen.

Dit geheimenis houdt bovendien de waarschuwing van de apostel Paulus aan ons eigen adres actueel. Heidenen let op uw zaak! ‘Heb geen hoge dunk van uzelf, maar vrees. Want als God de natuurlijke takken niet gespaard heeft, dan is het ook mogelijk dat Hij u niet spaart’ (Rom. 11:20-21).

Hoop

Uitgerekend het geheim van Gods weg met Israël geeft mij echter ook hoop voor de toekomst. Die hoop is gegrond omdat die niet afhankelijk is van christelijke inspanningen, maar is gebaseerd op de verbondstrouw van God aan de nakomelingen van Abraham, Izak en Jakob. ‘Heeft God Zijn volk verstoten? Volstrekt niet!’ (Rom. 11:1).

We zijn als gelovigen uit de heidenen niet meer dan een pion op het Goddelijke schaakbord. En daarom sluit ik niet uit dat we als christelijke pionnen uiteindelijk uitgespeeld naast het schaakbord staan als Jezus Christus Zich als de meerdere Jozef openbaart aan Zijn broers naar het vlees (vgl. Gen. 45:1).

Dan ook alleen klinkt de lofzang zuiver: ‘Want uit Hem en door Hem en tot Hem zijn alle dingen. Hem zij de heerlijkheid tot in eeuwigheid. Amen!’ (Rom. 11:36).

Drs. A. Groothedde werkt voor het Centrum voor Israëlstudies in Jeruzalem.

Dit de zevende aflevering in een serie artikelen over getuigen onder het Joodse volk.