Een joodse stem over Paulus (1)


In de 19e en 20e eeuw zijn een aantal Joden - zoals Martin Buber, David Flusser en Pinchas Lapide - op grond van de Evangeliën bezig geweest met Jezus. Ze probeerden hem een positieve plaats binnen het Jodendom te geven. Die kreeg hij ook. Jezus werd, zo zei men, ‘thuisgehaald’. Van de apostel Paulus wilde men echter niets weten. Hij werd als de verrader van het Jodendom beschouwd. Treffend is een uitspraak van Richard Rubinstein: ‘Jezus, ja; Paulus, nooit!’

Aan dit ‘nooit’ is in Joodse kringen echter een einde gekomen. Een aanzienlijk aantal Joodse geleerden is momenteel bezig Paulus weer thuis te halen. Een daarvan is Pamela Eisenbaum. Zij is als Joodse professor van Bijbelse studies en het vroege Christendom werkzaam op een christelijk onderwijsinstituut in Denver. In haar boek, met de opmerke­lijke titel ‘Paul was not a Christian’ (Paulus was geen christen), geeft ze Paulus zijn plek binnen het Jodendom terug en beschrijft ze zijn roeping naar de volkeren.

De negatieve kijk op Paulus

Eisenbaum begint met te beschrijven waarom veel joodse en niet-joodse uitleggers, om een aantal redenen, geen goed woord voor Paulus over hebben. In de eerste plaats:

In de tweede plaats:

Tenslotte:

Paulus de Jood en zijn speciale roeping

Pamela Eisenbaum ziet dit anders. Zij betuigt dat Paulus een Jood was en dat ook altijd gebleven is. Zij baseert zich op wat door veel theologen beschouwd worden als de ‘echte’ brieven van Paulus: Romeinen, 1 en 2 Korinthe, Galaten, Filippenzen, 1 Thessalonicenzen en Filemon. Ze zegt, dat Paulus als echte Jood:

Tegen deze achtergrond gaat Eisenbaum de roeping die Paulus via Jezus van God ontving, om een apostel van de volkeren te zijn, inkleuren. Daarbij voert ze Abraham in, vertelt ze over de betekenis die Christus voor de volkeren heeft en over de plaats van de Tora daarin. In een tweede artikel zal ik daarvan verslag doen.

drs. Kees van den Boogert
Verbonden jrg. 61 nr. 1 (jan. 2017)
www.kerkenisrael.nl/verbonden

verbonden