Voorstellen en ideeën

voor activiteiten met betrekking tot Kerk en Israël

In de CGK Dordrecht-Centrum en de CGK Drachten waren er pilot-projecten waarin we als deputaten samen met die kerken een seizoen lang bijzondere aandacht vroegen voor het thema “Israël”. In de komende tijd willen we dit met meer CGK-kerken gaan doen. Hieronder geven we een aantal tips, waarbij we soms ook verwijzen naar de genoemde projecten.


Klik op de items hieronder voor meer informatie,
of klik op toon / verberg alle extra informatie.

1. Geef aandacht aan Israël in preken, in een serie of met enige regelmaat.

Voor preken die direct met het thema “Israël” hebben te maken verwijzen we graag naar de preken en preekschetsen op onze website en naar de Schrift­studies die in ‘Verbonden’ (voorheen ‘Vrede over Israël’) zijn verschenen. Natuurlijk is de Israëlzondag een goed moment, maar je kunt ook denken aan een zondag in de buurt van bijzondere dagen in Israël (zie de Joodse kalender) of van de herdenking van de Holokaust (laatste zondag van januari) of de Kristallnacht (9 nov.). Het is sowieso goed om in preken ook aandacht te geven aan antisemitisme!

2. Geef aandacht aan Israël in de catechese.

Voor de jeugd, maar ook voor catechese voor volwassenen, kunt u vrij gebruik maken van het catechese-materiaal op onze website.

3. Bezoek een synagoge, met catechisanten of een groep gemeenteleden.

Voor catechisanten en voor allerlei groepen gemeenteleden is er de mogelijkheid om in groepsverband een bezoek aan een synagoge te brengen, met voorbereiding vooraf en met uitleg van rondleiders in de synagoge. Er is er wellicht wel een bij u in de buurt; zie de lijst met synagoges in Nederland op Wikipedia. Veel synagoges bieden een grote of kleine expositie. Bijzonder aan te bevelen is museum Sjoel Elburg.

4. Geef volop invulling aan de Israëlzondag.

De eerste zondag in oktober is in veel kerken de Israëlzondag. Het CIS (Centrum voor Israëlstudies) ontwikkelt elk jaar weer materiaal daarvoor. Aparte aandacht is er daarbij voor de kinderen en voor de tieners. Op hun website is het materiaal al een paar maanden voor de Israëlzondag te vinden. Daar kunt u ook het materiaal uit de afgelopen jaren terugvinden; veel daarvan is alsnog goed te gebruiken.

5. Geef aandacht aan hoe Joden de Bijbelse feesten vieren.

De Israëlzondag wordt bewust begin oktober gehouden omdat joden dan een aantal bijbelse feesten vieren: het joodse nieuwjaar, de Grote Verzoendag en het Loof­hutten­feest. Het kan goed en verrijkend zijn om je daar (ook samen) in te verdiepen. Dat kan bij­voorbeeld met het ‘Dagboek bij de joodse najaarsfeesten’, verzorgd door het CIS.

Kort voor Pasen kan aandacht gegeven worden aan een ‘sedermaaltijd’. Je kunt verschillende onderdelen op tafel zetten en uitleggen wat er mee bedoeld wordt en wat ermee gebeurt - en ook hoe dit terugkomt in het Nieuwe Testament. Je kunt je ook verdiepen in hoe Messiaanse Joden de pesachmaaltijd houden.

6. Gebruik onze koffer met Joodse voorwerpen.

Zie op onze website: Joodse voorwerpen.

7. Neem contact op met ‘onze man in Jeruzalem’.

In principe komt hij twee keer per jaar voor een tournee naar Nederland. Hou daarvoor de website van het CIS in de gaten.

Het kan ook digitaal. Zamel vragen in op een bijeenkomst of een serie bijeenkomsten. Leg die voor aan Geert de Korte, ‘onze man in Jeruzalem, via Skype, Zoom, Teams of dergelijke.

8. Geef aandacht aan Israël op een gemeenteavond.

Op een gemeenteavond kan een bepaald aspect van het jodendom worden besproken. Een deputaat kan worden uitgenodigd, of de huidige Israëlconsulent Geert de Korte, wanneer hij in Nederland is. Ook is te denken aan sprekers van christelijke organisaties of opleidingen die met het Joodse volk te maken hebben.

De werkgroep Nathanaël van de CGK van Dordrecht-Centrum organiseerde een viertal lees­avonden onder leiding van dr. M. van Campen over de aandacht voor ´Israël´ bij de Nadere Reformatie. Er was voor deze avonden een verheugende belangstelling. Ook werd een avond georganiseerd waarop dr. Bart Wallet sprak over Joodse theologie en bijbeluitleg. Br. André Diepenbroek sprak in deze gemeente voor een groep van het jongerencontact over onze verbondenheid met Israël.

9. Vraag een rabbijn om een lezing te houden.

Er zijn ook in de Joodse kring zelf rabbijnen die bereid kunnen worden gevonden om op een gemeenteavond een lezing over het hedendaagse Jodendom te geven.

De CGK van Dokkum hield een avond waarop rabbijn Lody van de Kamp sprak. Hiervoor was grote belangstelling. Ca. 200 personen waren er deze avond. Omdat in de regionale bladen aandacht hiervoor was gevraagd , waren er ook veel personen van buiten de CGK.

10. Werk thematisch met je verenigingen, clubs, bijbelstudiegroepen.

In de kerk kunnen bestaande studiegroepen/clubs zoveel mogelijk erbij worden betrokken door aan elk een concrete opdracht te geven. Denk bijvoorbeeld aan de joodse feesten, waarbij iedere groep/club één van de feesten kan bestuderen en daar iets van kan laten zien.

11. Werk mee aan het onderhoud van een Joodse begraafplaats.

We kunnen een waardevolle en door de joodse gemeenschap zeer gewaardeerde bijdrage leveren aan het opknappen en verzorgen van een joodse begraafplaats. Zie voor meer informatie hierover: stichting “boete en verzoening” (www.boete-verzoening.nl).

12. Vraag een historicus om iets te vertellen over het jodendom in eigen regio.

In de eigen omgeving kan worden gezocht naar historici, eventueel amateur-historici, die iets kunnen vertellen over het jodendom in de eigen regio (denk ook aan heemkunde­kringen, stadsarchief, enz.)

13. Zijn er joodse kerkleden in de gemeente?

Er kan geprobeerd worden om contact te leggen met gemeenteleden die van joodse komaf zijn, of relaties hebben met mensen met een joodse achtergrond. Wat betekent die voor hen?

14. Luister naar verhalen.

Men kan contact zoeken met personen die nadere informatie kunnen geven over wat met joden in de eigen omgeving is gebeurd tijdens de tweede wereldoorlog. Degenen die het meemaakten zullen meestal reeds overleden zijn, maar wellicht kunt u wel mensen vinden die de verhalen nog steeds kennen en met zich mee dragen. Daar zou ook iets mee zijn te doen in de gemeente.

15. Maak een reis naar Israël met een groep gemeenteleden.

Soms wordt een reis georganiseerd met een groep gemeenteleden naar Israël en Jordanië in bijbelse sporen. Het is goed om dan in het programma op te nemen dat er in Israël enkele lezingen worden bijgewoond over relevante zaken. Een ontmoeting met Albert Groothedde in Jeruzalem behoort tot de mogelijkheden; hij vertelt graag over zijn werk en kan ook ingaan op allerlei vragen die juist als je in Israël bent opkomen. Het is zeker ook aan te bevelen om een paar voorbereidingsavonden te houden. Het scheelt een stuk als je al wat weet van wat je gaat zien en horen in Israël.

De CGK van Dokkum hield zo’n reis o.l.v. ds. Van der Wekken en br. A. Peterson en wil ook anderen informatie geven hierover.

16. Bezoek plaatsen met herinneringen aan het Jodendom.

Er kan een bezoek worden gebracht aan bijzondere plaatsen met herinneringen aan het jodendom, zoals het museum in de voormalige synagoge in Elburg, het kamp Westerbork en het concentratiekamp Vught. Bij deputaten zijn folders te verkrijgen over de drie bovengenoemde plaatsen. Ook is te denken aan een excursie in Amsterdam waar vele herinneringen zijn aan het Jodendom.

Een seniorenreisje in de CGK van Dokkum werd uitgebreid met meer belangstellenden en ging in 2016 naar de synagoge te Elburg. In de CGK van Dordrecht-Centrum organiseerde de werkgroep Nathanaël een excursie in Amsterdam door het (voormalige) Joodse deel van de stad, onder leiding van dr. Bart Wallet.

17. Start een leesgroep.

Een leesgroep kan worden opgericht waar regelmatig (overzichtelijke) stukken lectuur worden gelezen. Deskundige leiding is hierbij belangrijk. Deputaten kunnen een lijst geven met lectuur die hiervoor gebruikt kan worden.

In Dokkum werd in het seizoen 2016 hiervoor gebruikt: 1) Koert van Bekkum, Michael Mulder: Hoe leest u Israël?; 2) Aart Brons, Michael Mulder en Wilma Wolswinkel: Hoezo Israël?; 3) enkele losse hoofdstukken uit diverse boeken, b.v. over het Joodse Pesachfeest

18. Start een werkgroep ‘kerk & Israël’.

Het is goed dat door gemeenteleden zelf zoveel mogelijk wordt gedaan, wat men zelf kan doen. Het begin daarvan ligt bij het vormen van een werkgroep die in de gemeente bezig is met dit onderwerp. Uiteraard is nauw contact met de kerkenraad steeds noodzakelijk.

19. Kijk wat in samenwerking met andere kerken kan worden gedaan.

Het is ook goed denkbaar dat samen met andere plaatselijke kerken iets wordt gedaan. Dat geeft misschien wel uiteenlopende standpunten (misschien zelfs conflicterende standpunten), maar het scherpt de discussie. Laat er in ieder geval een heldere vraag­stelling zijn als uitgangspunt bij zo’n gespreksavond en een goede leiding.

20. Houd een workshop op een gemeentedag of Israëlzondag.

Op een gemeentedag (ook bij activiteiten rond de Israëlzondag) kan een workshop worden gehouden over de relatie van kerk en Israël en wat de plaatselijke gemeente daarin kan betekenen.

21. Houd een avond met aandacht voor Joodse liederen en muziek.

Joodse liederen en muziek bieden diverse mogelijkheid om ook nog op een heel andere manier bezig te zijn met wat ‘Israël’ ons te bieden heeft. Je kunt denken aan bijeen­komsten met een uitvoering van een of ander, of een workshop waarin je een lied leert, eventueel met een volksdans erbij.

22. Geef aandacht aan Messiasbelijdende Joden in Israël

Er kan aandacht worden gegeven aan het werk van Messias belijdende Joden in Israël. De ‘Stichting Steun Messias belijdende Joden’ in Nijkerk kan hierover informatie geven. Wanneer een aan deze stichting gerelateerde persoon Nederland bezoekt, worden er bijeenkomsten belegd waar hij spreekt over zijn werk. Deze avonden hebben doorgaans een interkerkelijk karakter. Soms wordt vanuit een Nederlandse kerk ook concrete steun gegeven aan een bepaalde gemeente in Israël.

23. Vraag het CIS om voorlichting over diaconale projecten in Israël.

Medewerkers van het CIS kunnen voorlichting geven in de kerken over het diaconale werk in Israël, dat ook tot de activiteiten van het CIS behoort.


Toon / verberg de informatie bij alle items in één keer.