sjofar loelav

Dagboek bij de Joodse Najaarsfeesten 5785
door Aart Brons*


27 september t/m 26 oktober 2024

De feestdagen in 2024

In 2024 begint het Joodse nieuwe jaar (5785) op maandag 3 oktober. Dat is 1 tisjri. De bijzondere dagen in tisjri - in de Bijbel verankerd, maar in de kerk uit het zicht verdwenen - zijn:

Rosj Hasjana Nieuwjaarsfeest 1-2 tisjri 3-4 oktober
Jom Kipoer Grote Verzoendag 10 tisjri 12 oktober
Soekot Loofhuttenfeest 15-22 tisjri 17-24 oktober

Zie voor een totaaloverzicht de Joodse kalender op www.kerkenisrael.nl

De dagen eromheen

Niet alleen de datums uit bovenstaand schemaatje zijn speciaal. Ook veel dagen daaromheen hebben een bijzondere lading. Daarom geven we vanaf 27 september tot 26 oktober elke dag wat informatie. We beginnen dus ruim vóór Rosj Hasjana. Je* zult zien dat er dan al heel wat gaande is.

* Terwille van het leesgemak tutoyeren we u in het vervolg,
in de hoop dat dat niemand zal storen.

De dag begint met de vooravond!

Het is belangrijk om te weten/bedenken dat een nieuwe dag in het jodendom niet begint om 0:00 uur, maar al direct na zonsondergang. En juist de avond waarmee de dag begint is een belangrijk onderdeel. Zo wordt bv. de sjabbatmaaltijd gehouden op èrèv sjabbat = de (voor-) avond van de sjabbat = de vrijdagavond.

‘Dagboek’

‘Dagboek’ is een vreemde titel voor pagina’s op een website. Waar het om gaat, is dat je per dag het stukje leest dat speciaal voor die dag geschreven is. Zo blijf je up-to-date bij de Joodse feesten. En zo zullen de stukjes het beste tot hun recht komen.

Je kunt je intekenen om elke dag een mail met een link naar de goede dag te krijgen, en een korte aanduiding van wat er dan aan de orde komt.



Klik hier voor het al dan niet tonen van nog wat praktische informatie.

Opties uitklappen

klik hier om minder/meer te zien...

Op een klein scherm zijn een paar opties aanvankelijk ‘ingeklapt’. Ze zijn dan te herkennen aan ▶ een driehoekje dat naar links wijst. Zie linksbovenaan het scherm, ‘overzicht alle dagen’ etc. Klik je op een optie, dan gaat het driehoekje naar beneden wijzen ▼, en wordt eronder meer zichtbaar. Klik je nog eens, dan wordt de verdere informatie weer ‘ingeklapt’.

Op een groot scherm zijn de opties direct zichtbaar, maar kun je ze alsnog ‘inklappen’.


Stippellijntjes

In de tekst zie je soms een stippellijn onder woorden.

  • Dat geldt enerzijds bij woorden die wellicht niet direct duidelijk zijn, en niet in de context worden uitgelegd. Ga er met de cursor overheen en je ziet een uitleg. Voorbeeld: Jom Kipoer
    De verduidelijking vind je alleen de eerste keer van een hoofddeel op de pagina.
  • Het kan anderzijds ook om een verwijzing naar een Bijbeltekst gaan. Dan krijg je de tekst te zien als je de cursor eroverheen beweegt (tenzij de tekst in de directe omgeving al geciteerd wordt). Als je erop klikt verschijnt er een venster met het hele hoofdstuk, of zelfs meerdere hoofdstukken. Voorbeeld: Lev. 23:23-24

Op een tablet of smartphone heb je geen cursor. Dan kun nog wel op een tekst­aanduiding ‘klikken’.

De opbouw van de pagina’s

Elke pagina heeft, na een korte inleiding, drie onderdelen:

i
de informatie die past bij de dag;
?
vragen om over door te denken, in een kadertje zoals hieronder;
+
nog iets als ‘extra’, dat aansluit bij het besprokene;
een bijdrage van Noam Zion (vanaf 3 okt.)

Je kunt met een klik op de icoontjes (links op de pagina) naar de onderdelen springen.
Het icoontje met brengt je terug naar het begin.

Vragen

Elke dag zijn er een paar vragen die aansluiten bij de gegeven informatie. Om over door te denken, of - nog mooier - er met anderen over door te spreken.

Overzicht van de dagen

september 2024
eloel 5785 thema
27 24 Voorbereiding in de maand eloel
28 25 Sjabbat Lezingen in de synagoge
29 26 Sliechot - gebeden om vergeving
30 27 Wakker worden! • De sjofar
1 28 ‘Als de bazuinen klinken...’
2 29 4x Nieuwjaar • ‘Goed en zoet’
3 1 Rosj Hasjana Dag van oordeel • Tasjliech
4 2 Rosj Hasjana 2 Tien betekenissen van de sjofar
5 3 Geduchte dagen
6 4 Vasten van Gedalja Gedalja • vastendagen
7 5 Bekering
8 6 Vergeving en verzoening tussen mensen
9 7 Gerechtigheid, gebed en vasten
10 8 Onze Vader, onze Koning...
11 9 Grote Verzoendag in de Bijbel
12 10 Jom Kipoer Grote Verzoendag in de synagoge
13 11 Jona
14 12 De dagelijkse gebeden
15 13 Grote Verzoendag en Loofhuttenfeest
16 14 Loofhuttenfeest in de Bijbel
17 15 Soekot Loofhuttenfeest • onderdak • onderweg
18 16 Soekot 2 LoelavHallel
19 17 Soekot 3 Prediker
20 18 Soekot 4 Je moet blij zijn...
21 19 Soekot 5 Gasten in de soeka
22 20 Soekot 6 Loofhuttenfeest in het NT
23 21 Soekot 7 Het grote Hosanna
24 22 Sjᵉmini Atsèrèt Slotfeest
25 23 Simchat Tora Vreugde der Wet
26 24 Afsluiting
tisjri 5785
oktober 2024

Aart Brons * Dit ‘dagboek’ is geschreven door ds. Aart Brons, in 2017. Hij werkte van 2012 tot 2017 in Jeruzalem als vertegenwoordiger van het Centrum voor Israëlstudies (CIS). Hij is nu lid van het bestuur van het CIS, en secretaris van deputaten Kerk en Israël van de CGK.

Het Dagboek bij de Najaarsfeesten is ieder jaar aangepast, omdat de feesten telkens op andere datums en dagen van de week vallen.



Joodse bijdrage

Noam Zion Bij de dagen vanaf Rosj Hasjana is er telkens een onderdeel toegevoegd, geschreven door de Joodse geleerde dr. Noam Zion, als docent verbonden aan het Hartman Institute in Jeruzalem. Dit onderdeel werd toegevoegd in 2019. We geven het nu graag weer, omdat het nog verder binnenvoert in de joodse gedachtenwereld.

Noam Zion schreef o.a. boeken met gedachten en ideeën voor vieringen:
over Sjabbat (A Day Apart), Pesach (A Different Night) en Chanoeka (A Different Light).

boek: A Day Apart boek: A Different Night boek: A Different Light